به گزارش راهبرد معاصر؛ حقوق بازنشستگان ۱۴۰۴ بر اساس قانون بودجه و گزارش صندوق بازنشستگی کشوری اعلام شد. بر این اساس، حداقل حقوق بازنشستگان ۱۴۰۴ با ۳۰ سال سابقه خدمت ۱۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان و برای سابقه کمتر از ۳۰ سال ۵ میلیون و ۸۵۰ هزار تومان تعیین شده است. جزئیات کامل این دریافتیها در قالب جدول حقوق بازنشستگان منتشر شده است.
صندوق بازنشستگی کشوری در تازهترین گزارش آماری خود، وضعیت حقوق و مزایای بازنشستگان در سال ۱۴۰۴ را به تفصیل تشریح کرده است. این آمار علاوه بر مشخص کردن حداقل حقوق بازنشستگان بر اساس سنوات خدمت، به میانگین سن بازنشستگی، ترکیب جنسیتی حقوقبگیران، میزان تحصیلات و توزیع استانی بازنشستگان نیز پرداخته است. بر اساس این گزارش، میانگین سن بازنشستگی در کشور ۵۲ سال و میانگین مدت دریافت حقوق بازنشستگی ۲۹ سال برآورد شده است.
یکی از مهمترین بخشهای گزارش، اعلام جدول حقوق بازنشستگان ۱۴۰۴ بر اساس سابقه کاری است. این جدول نشان میدهد که تفاوت قابل توجهی میان دریافتی بازنشستگان با سابقه کامل و کسانی که کمتر از ۳۰ سال خدمت داشتهاند وجود دارد. در کنار این موضوع، کاهش نسبت پشتیبانی صندوق به سطح نگرانکننده ۰.۴۷، چالش جدی برای آینده پرداخت حقوقها محسوب میشود. کارشناسان معتقدند اصلاح ساختار صندوق و بازنگری در سیاستهای بازنشستگی میتواند راهحلی برای پایداری این نظام باشد.
بر اساس قانون بودجه سال ۱۴۰۴، حداقل حقوق بازنشستگان و وظیفهبگیران صندوق بازنشستگی کشوری با ۳۰ سال سابقه خدمت، ۱۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان تعیین شده است. همچنین افرادی که کمتر از ۳۰ سال سابقه دارند، دریافتی حداقلی معادل ۵ میلیون و ۸۵۰ هزار تومان خواهند داشت. این تفاوت نشان میدهد که میزان سنوات کاری نقش مستقیمی در تعیین حقوق بازنشستگان دارد.
جدول زیر، میزان حداقل حقوق بازنشستگان بر اساس سابقه کار را نشان میدهد:
سابقه خدمت | حداقل حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۴ |
---|---|
۳۰ سال | ۱۱,۷۰۰,۰۰۰ تومان |
کمتر از ۳۰ سال | ۵,۸۵۰,۰۰۰ تومان |
این ارقام بیانگر آن است که دولت و صندوق بازنشستگی کشوری تلاش کردهاند حداقلهایی برای معیشت بازنشستگان در نظر بگیرند، اما واقعیت این است که بخش قابل توجهی از این قشر همچنان با مشکلات اقتصادی دستوپنجه نرم میکند.
یکی از مهمترین چالشهای صندوق بازنشستگی کشوری، کاهش پوشش حمایتی است. بر اساس استانداردهای جهانی، یک صندوق بازنشستگی پایدار باید نسبت پشتیبانی حداقل ۳ و در حالت مطلوب بین ۶ تا ۷ داشته باشد. این نسبت به معنای تعداد افراد شاغل به ازای هر بازنشسته است.
با این حال، طبق آمار بهار ۱۴۰۴، نسبت پشتیبانی صندوق بازنشستگی کشوری به ۰.۴۷ رسیده است؛ یعنی کمتر از یک نفر شاغل برای هر بازنشسته. این وضعیت فشار مضاعفی بر منابع مالی صندوق وارد کرده و تداوم پرداخت حقوق بازنشستگان را با چالش جدی مواجه میسازد.
بر اساس گزارش صندوق بازنشستگی کشوری، تا پایان خرداد ۱۴۰۴ تعداد حقوقبگیران این صندوق به یک میلیون و ۷۶۱ هزار و ۶۵۲ نفر رسیده است. استان تهران با ۳۳۹ هزار و ۸۶ نفر بیشترین حقوقبگیر و استان ایلام با ۱۵ هزار و ۵۲۸ نفر کمترین حقوقبگیر را دارد.
این آمار نشان میدهد توزیع جغرافیایی حقوقبگیران صندوق، با تمرکز بالایی در کلانشهرها به ویژه تهران همراه است. همین امر میتواند اثر مستقیم بر میزان بودجهریزی و توزیع منابع داشته باشد.
از میان یک میلیون و ۷۶۱ هزار و ۶۵۲ حقوقبگیر، ۸۱ درصد بازنشسته، ۱۸ درصد وظیفهبگیر (متوفی) و یک درصد از کارافتاده هستند. جالب است که تنها ۲ درصد از کارافتادگیها ناشی از کار بوده و ۹۸ درصد باقیمانده غیر از ناشی از کار محسوب میشوند. همچنین در بخش فوت شاغلان، ۱۰ درصد ناشی از کار و ۹۰ درصد غیر از آن بوده است.
این ترکیب نشان میدهد که بیشتر پرداختهای صندوق مربوط به بازنشستگان مستقیم است و سهم کارافتادگیهای ناشی از کار بسیار محدود به نظر میرسد.
بررسیهای آماری صندوق بازنشستگی نشان میدهد که ۶۵ درصد جامعه حقوقبگیران مرد و ۳۵ درصد زن هستند. این اختلاف به دلیل ساختار بازار کار در دهههای گذشته و نرخ پایین اشتغال زنان در مشاغل دولتی و رسمی است.
با توجه به افزایش تدریجی حضور زنان در بازار کار، انتظار میرود در سالهای آینده سهم زنان در جامعه بازنشستگان رشد بیشتری پیدا کند.
آمارها نشان میدهد که تعداد حقوقبگیران صندوق بازنشستگی کشوری در بهار ۱۴۰۴ نسبت به زمان مشابه سال قبل ۲.۵ درصد افزایش داشته است. این رشد نشاندهنده افزایش فشار مالی بر صندوق است، زیرا با افزایش تعداد بازنشستگان، منابع صندوق برای تأمین حقوق باید گسترش یابد.
همچنین در همین دوره، چهار هزار و ۸۹۵ نفر از حقوقبگیران فوت کردهاند که همگی پیش از این فصل بازنشسته شده بودند. این رقم گرچه در ظاهر کاهش هزینهها را نشان میدهد، اما ورود بازنشستگان جدید معمولاً بیش از خروج ناشی از فوت، بر صندوق فشار وارد میکند.
یکی از نکات مهم در آمار صندوق بازنشستگی، توزیع دستگاهی حقوقبگیران است. وزارت آموزش و پرورش با یک میلیون و ۱۳۰ هزار و ۳۷۱ حقوقبگیر، بزرگترین دستگاه مشترک صندوق محسوب میشود. این رقم معادل ۶۴.۱۷ درصد از کل جامعه حقوقبگیران صندوق است.
این موضوع نشان میدهد بخش آموزش و پرورش بیشترین بار مالی را بر صندوق بازنشستگی کشوری وارد میکند و هرگونه تغییر در حقوق و مزایای فرهنگیان بازنشسته میتواند اثر چشمگیری بر منابع صندوق داشته باشد.
بر اساس آمار منتشر شده، میانگین سن بازنشستگی در صندوق بازنشستگی کشوری ۵۲ سال است. این رقم نسبت به بسیاری از کشورهای دیگر پایینتر است و میتواند یکی از عوامل اصلی فشار مالی بر صندوق باشد.
میانگین مدت پرداخت حقوق بازنشستگی (یعنی از تاریخ بازنشستگی تا قطع رابطه مالی) ۲۹ سال برآورد شده است. همچنین میانگین مدت خدمت، یعنی زمان پرداخت کسور در دوران اشتغال، ۲۸ سال بوده است. این اعداد نشان میدهد که بازنشستگان به طور متوسط نزدیک به سه دهه حقوق دریافت میکنند؛ در حالی که تقریباً به همان میزان سابقه کاری داشتهاند.
آمار توزیع حقوقبگیران به تفکیک مدرک تحصیلی نیز حاکی از آن است که از مجموع یک میلیون و ۷۶۱ هزار و ۶۵۲ نفر، حدود ۲۸ هزار و ۶۲۶ نفر دارای مدرک دکتری، ۱۱۷ هزار و ۶۸۰ نفر دارای فوقلیسانس، و ۵۵۲ هزار و ۵۶۲ نفر دارای مدرک لیسانس هستند. سایر افراد مدارک پایینتر تحصیلی دارند.
این ترکیب تحصیلی نشان میدهد بخش قابل توجهی از حقوقبگیران صندوق از قشر تحصیلکرده جامعه هستند و همین موضوع انتظارات بیشتری در حوزه معیشت و کیفیت زندگی برای آنان ایجاد میکند.